Wilk w Polsce zgodnie z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.
W stosunku do chronionych gatunków zwierząt, w tym również wilka, zostały wprowadzone zakazy, między innymi: umyślnego zabijania, umyślnego okaleczania lub chwytania, przetrzymywania, niszczenia lub uszkadzania nor i legowisk oraz umyślnego płoszenia lub niepokojenia.
Wilk jest drapieżnikiem, który z racji swoich uwarunkowań (rozmiar, uzębienie, szybkość) może być niebezpieczny dla człowieka, to jednak z reguły boi się ludzi i unika z nimi kontaktu (z natury jest zwierzęciem płochliwym). Spotkania na linii człowiek - wilk mają więc charakter incydentalny i na ich podstawie nie należy podsycać negatywnych emocji lokalnych społeczności, czy podejmować pochopnych działań zmierzających np. do eliminacji osobników w sytuacjach kiedy nie jest to zasadne. Oczywiście wszystkie niebezpieczne zdarzenia z udziałem wilków winny wymagać wyjaśnienia, a przede wszystkim natychmiastowej i zdecydowanej reakcji. Ocenę zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi w oparciu o różne zachowania wilków przedstawia poniższa tabela.
Zachowanie |
Ocena |
Zalecane działania |
Wilk przechodzi blisko zabudowań w nocy. |
Nie ma zagrożenia. |
Nie ma potrzeby podejmowania działań. |
Wilk przechodzi w zasięgu wzroku od zabudowań podczas dnia. |
Nie ma zagrożenia. |
Nie ma potrzeby podejmowania działań. |
Wilk nie ucieka natychmiast po zobaczeniu ludzi lub pojazdów. Zatrzymuje się i przygląda. |
Nie ma zagrożenia. |
Nie ma potrzeby podejmowania działań. |
Wilk jest wielokrotnie widywany przez dłuższy czas (kilka tygodni) w odległości mniejszej niż 30 m od zamieszkałych domów. |
Wymaga uwagi. Możliwość wystąpienia silnej habituacji albo uwarunkowania pokarmowego. |
Wnikliwa analiza sytuacji i przyczyn. Poszukać atraktantów (np. resztek pokarmu) i usunąć je. Rozważyć użycie środków zniechęcających do korzystania z resztek pokarmu. |
Wilk wielokrotnie pozwala ludziom na podchodzenie do siebie na odległość około 30 m i mniej. |
Wymaga szczególnej uwagi. Wskazuje na silną habituację. Możliwe uwarunkowanie pokarmowe. |
Wnikliwa analiza sytuacji i przyczyn! Rozważyć użycie środków odstraszających (kule gumowe i pociski hukowe) oraz zniechęcających do korzystania z resztek pokarmu. |
Wilk wielokrotnie podchodzi do ludzi na odległość mniejszą niż 30 m. Przejawia zainteresowanie ludźmi. |
Wymaga szczególnej uwagi, sytuacja niebezpieczna. Uwarunkowanie pokarmowe i silna habituacja, może prowadzić do rozwoju zachowań zuchwałych! Istnieje ryzyko zranienia. |
Wnikliwa analiza sytuacji i przyczyn! Należy szybko wdrożyć działania odstraszające (kule gumowe i pociski hukowe) Jeśli działania odstraszające są nieskuteczne – usunięcie wilka. Likwidacja przyczyn! |
Wilk zaatakował lub zranił człowieka nie będąc sprowokowanym. |
Sytuacja skrajnie niebezpieczna |
Usunięcie wilka (odłów lub odstrzał). Wnikliwa analiza przyczyn i ich likwidacja! |
Podstawową formą ochrony dobytku przed ewentualnymi szkodami wyrządzanymi przez wilki jest jego zabezpieczenie. Dotyczy to również konieczności zapewnienia opieki nad psami i kotami, zakazu puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna, a także zakazu puszczania psów luzem w lesie. Zasadne jest również podjęcie przez mieszkańców działań mających na celu zabezpieczenie pojemników na odpady i kompostowników przed dostępem zwierząt w obszarach, w których bytują wilki. Zarówno psy znakujące zapachowo terytoria wilków, niezabezpieczone zwierzęta gospodarskie, jak i resztki jedzenia, mogą stanowić czynniki przyciągające wilki na tereny zamieszkałe przez ludzi.
Należy również zwrócić uwagę na konieczność odpowiedniego zabezpieczenia zwierząt gospodarskich oraz hodowlanych w czasie ich wypasu. Jedną z prostych, a jednocześnie bardzo skutecznych metod zabezpieczenia zwierząt gospodarskich przed atakami wilków jest użycie fladr, czyli linek lub taśm z przymocowanymi kawałkami materiału w jaskrawych barwach, którymi ogradza się teren. Osoby, których zwierzęta gospodarskie/hodowlane narażone są na ataki wilków, mogą zgłaszać się do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, w celu otrzymania ww. zabezpieczeń. Odszkodowania za szkody wyrządzone przez wilki w województwie kujawsko-pomorskim, wypłacane są przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, do której należy się zwrócić z wnioskiem w tej sprawie.
Zachęcam do zapoznania się z zamieszczoną poniżej ulotką informacyjną nt. wilka, która została przekazana do tut. urzędu przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Bydgoszczy.
z up. Burmistrza Koronowa
Sławomir Marszelski
Zastępca Burmistrza Koronowa